Participeren of creperen

In een echte participatiesamenleving moeten werkgevers randvoorwaarden  scheppen voor een gezonde leefstijl van hun werknemers. Die op hun beurt ook eens in de spiegel moeten durven kijken.

"Mensen die nu nu geen tijd hebben voor gezondheid, zullen later tijd vrij moeten maken voor ziekte"

In de troonrede, en met name in de erop volgende beschouwingen, is participatiesamenleving het sleutelwoord. Participeren is te leren, zegt het kabinet. Dat betekent eigen verantwoordelijkheid nemen.

Laten we deze gedachte eens op de aandacht voor gezondheid binnen het bedrijfsleven projecteren,  laten we zeggen bij een doorsnee bankkantoor. Werknemers moeten langer doorwerken  en dienen hun efficiency te verhogen. Werkgevers zetten steeds meer in op  duurzame inzetbaarheid. Mede geholpen door beleid van overheid en sociale  partners geven zij een impuls aan aspecten als scholing, arbeidsmobiliteit en  gezondheid. Met de eerste twee aspecten kunnen zij nog vrij goed uit de voeten.  Stimuleren van gezondheid blijkt echter een vak apart. Een vak dat werkgevers  liever overlaten aan hun werknemers. Eigen verantwoordelijkheid, u kent het  wel.

Time's money, honey

Wat je dan vaak ziet, is dat werknemers die verantwoordelijkheid  niet nemen. Er is altijd wel een reden te bedenken waarom het even niet  uitkomt. Waarom aandacht besteden aan je gezondheid als je niets mankeert?  Verantwoordelijkheid voor je targets, ja die voel je wel. Je wilt presteren,  jezelf profileren. Net even een stapje harder werken dan je collega. Daar past  geen lunchwandeling bij. Fietsen naar het werk? Ben je mal, dan ben ik er veel  te laat. En bovendien, dat is slecht voor m’n imago, die lease-bak heb ik toch  niet voor niets? Naar een collega lopen in plaats van hem even te bellen of via  de computer contact te zoeken? No way, time’s money, honey.

Natuurlijk is dit gedrag best voorstelbaar. Je moet thuis al  zo veel, met je gezin, de hobby’s van de kinderen, het huishouden. Dan ook nog  op je werk sociaal doen en participeren aan initiatieven van die paar  gezondheidsfreaks? Welnee, daar heb ik geen tijd voor. Laat mij nou maar gewoon  mijn werk doen, ongestoord aan m’n bureau en laat me m’n lekkere trek met een  snack wegwerken.

Ziek zijn als keuze

BAM! En dan gaat het mis. Mensen vervallen in een patroon  van hard werken, weinig rust maar ook weinig bewegen, snelle snacks, veel  stress. Dat kan lang goed gaan, tot de grens wordt bereikt en overschreden. Met  alle gevolgen van dien, voor werknemer en werkgever. En uiteindelijk ook voor  de maatschappij. Mensen worden ziek, of op zijn minst minder productief.

Mensen  hebben zorg nodig, veel zorg, al ver voor hun pensioen. Vanuit de  gezondheidszorg, maar ook vanuit de hr-afdeling van het bedrijf. Mijn stelling: mensen die denken geen (priori)tijd te hebben voor een gezonde leefstijl,  zullen later tijd in moeten plannen voor ziekte. In zoverre is ziek zijn een  keuze.

Randvoorwaarden

Wat moet er gebeuren? Werkgevers moeten randvoorwaarden  scheppen voor een gezonde leefstijl. Het bedrijfsrestaurant voorzien van gezonde voeding, de kantoorinrichting uitnodigend maken voor meer beweging,  communiceren over de voordelen van gezond gedrag, gezonde initiatieven vanuit  het personeel ondersteunen en zelf het goede voorbeeld geven als management.

En  werknemers? Die moeten durven kijken in de spiegels die ze voorgehouden krijgen  door de maatschappij, hun werkgever of collega. Verder kijken dan hun neus lang  is. En dan een keuze maken: creperen of toch maar participeren.