We hebben weerbare mensen én buurten nodig

"Huiselijk geweld vindt makkelijker en langer plaats in gewelddadige en vrouwonvriendelijke buurten."

Op vakantie in Italië verbleven we in een privé -appartement dat we via een site hadden geboekt. Toen we aankwamen, waren we nogal verbaasd. De buurt waar het appartement zich bevond, zag er niet bepaald aantrekkelijk uit. Vaal en grijs. Eenmaal binnen, bleek het appartement ruim en licht en keurig ingericht. Wat heeft de buitenkant met de binnenkant te maken?

Recentelijk kwam een studie uit over de samenhang tussen de buurt en huiselijk geweld. De wereld voor en achter de voordeur blijken wél verband met elkaar te hebben. Er zijn buurten waar geweld - eerder dan in andere buurten - gezien wordt als een middel om conflicten op te lossen, buurten waar vrouwen als minderwaardig worden gezien. Dit zijn buurten waar huiselijk geweld makkelijker plaatsvindt en langer voortduurt.

Volgens de onderzoekers gaat het om buurten waar sprake is van ‘sociale wanorde’. Zo is er in dit soort buurten minder vertrouwen in autoriteiten, veel werkeloosheid en lagere inkomens. Veel van de inspanningen in dit soort buurten worden gericht op samenlevingsopbouw. De verwachting is dat dit huiselijk geweld kan voorkomen. Maar is dat zo?

Ik ken nog geen programma’s over huiselijk geweld in Nederland die zich exclusief richten op de buurt. Buurten worden nu vooral gezien als vindplaatsen, als plekken waar problemen kunnen worden gesignaleerd. Sociale wijkteams pakken samen met bewoners die problemen op. Stel dat we ons ook bij het voorkómen van huiselijk geweld gaan richten op de buurten?

In mijn vakantieappartement zag de binnenkant er goed uit. Bij huiselijk geweld is het andersom: de buitenwereld ziet een keurig gezin en een mooi huwelijk, maar binnen ziet het er heel anders uit. Ik denk dat we nog veel meer bereiken door bewust in te zetten op het beperken van risicofactoren en het versterken van beschermende factoren in de buurt. We hebben niet alleen weerbare mensen nodig, maar ook weerbare buurten!